Badanie dyskryminacji kobiet w zawodach medycznych w Polsce 

Raport powstał jesienią 2021 r. we współpracy Polek w Medycynie i Będąc Młodym Lekarzem.

Spis treści:
    Add a header to begin generating the table of contents

    Kto wziął udział w badaniu

    W badaniu będącym efektem współpracy inicjatywy Polki w Medycynie i zespołu portalu Będąc Młodym Lekarzem, wzięło udział 1340 uczestniczek i uczestników. Dominowały kobiety (95,4%), odpowiedzi udzieliło również 55 mężczyzn (4,1%).
    Medyczki biorące udział w badaniu były najczęściej w wieku 23-27 lat (46%) oraz 28-32 lat (21,9%) i najczęściej wykonywały zawód lekarki (73,4%); ⅓ z nich była jeszcze na studiach. Pozostałe zawody medyczne, które wzięły udział w badaniu to: pielęgniarki, fizjoterapeutki, położne, lekarki dentystki, diagnostki laboratoryjne, ratowniczki medyczne, farmaceutki i elektroradiolożki.

    Skala problemu

    Najważniejszymi pytaniami, które zadałyśmy w ankiecie, były te dotyczące skali problemu dyskryminacji kobiet w środowisku medycznym w Polsce. Według aż 82,6% respondentek, dyskryminacja jest powszechnym problemem w ochronie zdrowia w Polsce, a 73,5% spotkało się z nią osobiście w pracy lub podczas studiów medycznych. Co więcej, w 90,7% przypadków pierwsze spotkanie z dyskryminacją nastąpiło już w trakcie studiów.
    Wyniki pokazują, że medyczki uznawały dyskryminację kobiet za powszechny problem niezależnie od miejsca pracy (szpital kliniczny w porównaniu do nieklinicznego) oraz wyboru specjalizacji zabiegowej lub niezabiegowej natomiast indywidualne doświadczenie dyskryminacji istotnie częściej dotykało kobiety pracujące na bloku operacyjnym (85,4%) w porównaniu do kobiet wykonujących pracę niezwiązaną z operatywą (75,6%).

    Formy dyskryminacji

    Najczęściej doświadczane osobiście formy dyskryminacji kobiet dotyczyły:
    • stereotypowych wypowiedzi, żartów i komentarzy – spotkało się z nimi 72,8% wszystkich respondentek,
    • komentarzy i zachowań związanych z naturą i fizjologią kobiet – 68,6%,
    • uwag dotyczących wyglądu – 64,8%,
    • delegowania do czynności pod pretekstem “kobieta zrobi lepiej” – 59,1%.
    ⅕ ankietowanych medyczek (22,1%) otrzymało propozycję seksualną w miejscu pracy lub nauki. Połowa respondentek (51,4%) czasami, często lub bardzo często spotykała się z uwagami i aluzjami dotyczącymi seksualności i tylko połowa (52,1%) nigdy nie doświadczyła kontaktu fizycznego bez zgody.

    Kto jest sprawcą dyskryminacji?

    Sprawcami dyskryminacji najczęściej byli mężczyźni – nauczyciele akademiccy (76,8%), pacjenci płci męskiej (74,4%) i współpracownicy płci męskiej (69,5%). Dyskryminowały również kobiety, najczęściej będące współpracowniczkami (32,2%).

    Jakie skutki ma dyskryminacja?

    ⅓ z tych kobiet, które doświadczyły dyskryminacji, z obawy przed nią bądź z powodu przekonania, że „nie jest to dziedzina dla kobiet”, zdecydowała się na wybór innej specjalizacji. Co więcej, kolejna ⅓ medyczek była świadkiniami zmiany ścieżki zawodowej przez inną kobietę z tego powodu. Aż 64,4% respondentek doświadczających dyskryminacji przyznało, że przynajmniej jednokrotnie nie wyraziło swojego sprzeciwu wobec dyskryminujących zachowań z obawy przed potencjalnymi konsekwencjami.
    Aneta Machnio, psycholog i doradca ds. edukacji i rozwoju.

    Matki medyczki

    Wśród kobiet pracujących zawodowo, 48,2% otrzymało pytanie o plany macierzyńskie na rozmowie o pracę, pomimo faktu, że pracodawca nie ma przecież prawa go zadać:
    Katarzyna Syroka-Marczewska, dr nauk prawnych
    Ponadto 43,6% medyczek, które są matkami, doświadczyło nieprzestrzegania przez pracodawcę praw pracowniczych związanych z ciążą, karmieniem piersią i byciem rodzicem małego dziecka.

    Jak zapobiega się dyskryminacji?

    Tylko 13,2% kobiet deklaruje, że w jej miejscu pracy lub nauki podjęto działania celem przeciwdziałania dyskryminacji, natomiast aż 77,6% respondentek nie wie, gdzie zgłosić się po pomoc w przypadku doświadczenia dyskryminacji. Za potrzebą szkoleń antydyskryminacyjnych opowiedziało się 91,1% kobiet (i tylko 52,5% mężczyzn).

    Autorki raportu

    Raport został przygotowany przez zespół Polek w Medycynie – lek. Małgorzata Osmola, Aleksandra Gładyś, lek. Klaudia Gutowska oraz zespół Będąc Młodym Lekarzem – Justyna Danel, lek. Hanna Kozłowska, lek. Katarzyna Gugała.

    W opracowywaniu ankiety udział brali również: mgr Aneta Machnio (psycholog, doradca  ds. edukacji i rozwoju w medycynie), dr Magdalena Flaga-Łuczkiewicz  (psychiatra, psychoterapeuta), lek. Wiktor Smyk (BML).

    Za komentarze eksperckie dziękujemy: dr n. pr. Katarzynie Syroce-Marczewskiej (adwokatka, nauczycielka akademicka, pracowniczka naukowo-badawcza), mgr Anecie Machnio (psycholog, doradca ds. edukacji i rozwoju w medycynie) oraz dr n. med. Kalinie Jędrzejko (chirurżka, w social mediach znana jako Panna Chirurg).

    Pełen raport jest dostępny w trzech częściach na portalu Będąc Młodym Lekarzem: (cz. I, IIIII).

    Autorki badania: od lewej lek. Klaudia Gutowska, lek. Małgorzata Osmola, Aleksandra Gładyś, Justyna Danel (BML) lek. Katarzyna Gugała (BML) oraz lek. Hanna Kozłowska (BML)

    o badaniu pisali

    Bezpłatny webinar ekspercki

    Zorganizowałyśmy webinar edukacyjny, aby zapobiegać dyskryminacji.

    Skomentuj

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

    Scroll to Top